ဂ်ာမဏီ Frankfurt ကေန
တ႐ုတ္ျပည္႐ွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕ဆီပ်ံသန္းတဲ့ ေလယာဥ္ေပၚမွာ
ကၽြန္မလိုက္ပါလာခဲ့တယ္။ ပ်ံသန္းခ်ိန္ၾကာျမင့္တဲ့ အိပ္ခ်ိန္ျဖစ္တာေၾကာင့္
ေလယာဥ္တြင္းက မီးေတြကို ပိတ္လိုက္ၾကတယ္။ ကၽြန္မလည္း ေျခဆန္႔လက္ဆန္႔လုပ္ရင္း
သန္႔စင္ခန္းသြားဖို႔ ေနရာကထလိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္မေနရာနဲ႔ သန္႔စင္ခန္းက
အတန္ငယ္လွမ္းတာေၾကာင့္ ထိုင္ခံုေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို
ကၽြန္မျဖတ္ေက်ာ္ရပါတယ္။ အဲဒီလိုျဖတ္ေက်ာ္ခ်ိန္ ကၽြန္မတအံ့တၾသ
သတိထားမိလိုက္တာက iPad ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိလည္း ကၽြန္မျဖတ္ေက်ာ္ေနရတာကိုပါပဲ။
မအိပ္ဘဲ iPadကစားေနသူေတြက တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြျဖစ္ၿပီး iPadနဲ႔ ဂိမ္းကစားတာ
ဒါမွမဟုတ္ ႐ုပ္႐ွင္ၾကည့္ေနၾကတာကို ေတြ႔လိုက္ရပါတယ္။ စာဖတ္ေနတဲ့လူ
တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မေတြ႔ခဲ့မိပါဘူး။
ဒီျမင္ကြင္းက
ကၽြန္မဦးေႏွာက္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာစဲြခဲ့ပါတယ္။ တကယ္တမ္း
Frankfurtေလယာဥ္ကြင္းမွာ ေလယာဥ္ေစာင့္စဥ္တုန္းကလည္း ကၽြန္မသတိထားခဲ့မိတာ
႐ွိပါတယ္။ ဂ်ာမန္ခရီးသြားအမ်ားက ေကာ္ဖီတစ္ခြက္၊ သတင္းစာတစ္ေစာင္၊
စာအုပ္တစ္အုပ္ ဒါမွမဟုတ္ kindleတစ္လံုး၊ လက္ေတာ့ပ္တစ္လံုးနဲ႔
ဆိတ္ဆိတ္ၿငိမ္ၿငိမ္စာဖတ္တာ ဒါမွမဟုတ္ အလုပ္လုပ္ေနတာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
တ႐ုတ္ခရီးသြားေတြလည္း စာဖတ္တာ၊ အလုပ္လုပ္တာကို ေတြ႔ခ့ဲရေပမယ့္
အဲဒီလိုလုပ္တဲ့လူေတြ မမ်ားပါဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေစ်းဝယ္သူရယ္၊
အုပ္စုဖဲြ႔ၿပီး အသံက်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္နဲ႔ ရယ္ေမာေျပာဆိုသူရယ္၊
ေစ်းႏႈန္းႏိႈင္းယွဥ္သူေတြရယ္ ပိုမ်ားခဲ့ပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက
ကမာၻေပၚမွာ စာေပယဥ္ေက်းမႈ အေစာဆံုးထြန္းကားခဲ့တဲ့
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေခတ္တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြက
ဆိတ္ဆိတ္ၿငိမ္ၿငိမ္ထုိင္ၿပီး စာအုပ္တစ္အုပ္ဖတ္ရေလာက္တဲ့ သည္းခံစိတ္မ်ဳိး
မ႐ွိေတာ့သလိုပါပဲ။ တစ္ခါက ျပင္သစ္မိတ္ေဆြတစ္ဦးနဲ႔ Hongqiaoဘူတာမွာ
ကၽြန္မတို႔ရထားေစာင့္ခဲ့စဥ္တုန္းက တ႐ုတ္ျပည္ကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ေရာက္လာတဲ့
ဒီျပင္သစ္မိတ္ေဆြက ႐ုတ္တရက္ ကၽြန္မကိုေမးပါတယ္။
“ဘာျဖစ္လို႔ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြက ဖုန္းေျပာေနတာနဲ႔ ဒါမွမဟုတ္ ဖုန္းကစားေနတာေတြပဲ.. စာဖတ္တဲ့လူ တစ္ေယာက္မွ မေတြ႔ပါလား”။
မိတ္ေဆြရဲ႕အေမးေၾကာင့္ ေဘးဘီကို ကၽြန္မၾကည့္လိုက္ေတာ့
သူေျပာတဲ့အတိုင္းပါပဲ။ လူေတြက ဖုန္းေျပာေနၾကတယ္
(အသံက်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္နဲ႔)။ ဖုန္းမေျပာတဲ့သူေတြက ေခါင္းငိုက္စိုက္နဲ႔
မက္ေဆ့ပို႔ေနတာ ဒါမွမဟုတ္ အင္တာနက္တက္ေနတာ ဒါမွမဟုတ္ ဂိမ္းကစားေနတာေတြပဲ။
ဆူဆူညံညံနဲ႔ အလုပ္မ်ားေနၾကသလို တစ္ေယာက္တည္းအထီးက်န္က်န္နဲ႔
အလုပ္႐ႈပ္ေနၾကပါတယ္။ ေအးေဆးဆိတ္ၿငိမ္မႈတစ္မ်ဳိး သူတို႔ဆီမွာ မေတြ႔ရပါဘူး။
ဥေရာပႏိုင္ငံကရထားရဲ႕အျမန္ႏႈန္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရထားေလာက္
ျမန္ခ်င္မွျမန္ေတာ့မယ္၊ ဘူတာ႐ံုရဲ႕ေခတ္ဆန္ဆန္အေနအထားက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေလာက္
ေခတ္ေ႐ွ႕ေျပးခ်င္မွေျပးေတာ့မယ္၊ ဒါေပမယ့္ လူအမ်ားက ရထားအလာကုိ
စာဖတ္ရင္းေစာင့္ေနၾကတာခ်ည္းပဲ။ ဖုန္းေျပာခဲ့ရင္ေတာင္ ေဘးဘီက
စာဖတ္ေနသူေတြကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္မွာစိုးလို႔ အသံညင္ညင္သာသာနဲ႔ပဲ
ေျပာပါတယ္။
တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြ စာမဖတ္တာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကို
ကၽြန္မသိပါတယ္။ လူငယ္လူ႐ြယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ၁ဝမိနစ္တစ္ခါ
အင္တာနက္ပြတ္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရယူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္
facebookတို႔၊ wechatတို႔ သိပ္ေခတ္စားေနတာကပဲ ကၽြန္မကို
စိုးရိမ္စိတ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီအရာေတြက တိုထြာတဲ့ status၊ မက္ေဆ့ကိုပဲ
ဖတ္တတ္ဖို႔ ပံုသြင္းလိုက္ေလမလား၊ ေနာင္မ်ဳိးဆက္ကို အင္တာနက္စကားေတြပဲ
အသံုးျပဳတတ္ဖို႔ ဖန္တီးလိုက္ေလမလား။
တကယ့္ စာဖတ္ျခင္းဆိုတာ
ပတ္ဝန္းက်င္ေလာကကိုသင္ေမ့ၿပီး စာေရးသူနဲ႔အတူ တျခားကမာၻထဲမွာ ေပ်ာ္႐ႊင္တယ္၊
ဝမ္းနည္းတယ္၊ စိတ္တိုေဒါသထြက္တယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္ဆိုတာကို
ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ စာေတြက တစ္ပိုဒ္နဲ႔တစ္ပိုဒ္ အစားထိုးစရာမ႐ွိေအာင္
ျပည့္စံုတဲ့ ဘဝအေတြ႔အႀကံဳေတြျဖစ္တယ္။ ေၾကမြတိုေတာင္းတဲ့ status၊ မက္ေဆ့ေတြ၊
ခ်ဲ႕ကားထားတဲ့ဗီြဒီယိုကားေတြနဲ႔ အစားထိုးလို႔ရတဲ့အရာေတြ မဟုတ္ပါဘူး။
အင္တာနက္ေပၚစာဖတ္ျခင္းက ကမာၻ႔အႏွံ႔မွာျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြပါ။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာပဲ ႐ွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ စာဖတ္က်င့္႐ွိတဲ့လူဦးေရက
မ်ားျပားလွတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံလူဦးေရထက္စာရင္ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေတာ္ေတာ္ေလး
နည္းေနပါတယ္။
တကယ္တမ္း ကၽြန္မေျပာခ်င္တာက ယေန႔ေခတ္တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ
တစ္ေယာက္တည္းေပမယ့္ အထီးမက်န္တဲ့၊ ကိုယ့္စိတ္ဝိညာဥ္နဲ႔ကိုယ္
ၿငိမ္ၿငိမ္ဆိတ္ဆိတ္ေနလို႔ရတဲ့ ေနရာလပ္တစ္ခု ကင္းမဲ့ေနတယ္ဆိုတာကိုပါပဲ။ ဘဝက
လူကို စိတ္ႏြမ္းကိုယ္ပန္းေစပါတယ္။ ခဏတာ “စက္ပိတ္”တဲ့အခ်ိန္ကို
ကၽြန္မတို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ့္စိတ္နဲ႔ကိုယ့္ခႏၶာ ကပ္ခ်ိန္၊ စာဖတ္ခ်ိန္၊
စာေရးခ်ိန္၊ ေငးငိုင္ခ်ိန္၊ ေတြးေတာခ်ိန္၊ စိတ္ဝိညာဥ္ကို
လြတ္ေျမာက္မႈေပးခ်ိန္၊ ၿပီးေတာ့ စိတ္ထဲ တစ္စုတစ္စည္း ျပန္ထည့္ခ်ိန္ေတြကို
ကၽြန္မတို႔လိုအပ္ပါတယ္။
စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးစ၊
ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြကို ကၽြန္မတို႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္
မေဝဖန္သင့္ဘူးဆိုေပမယ့္ ဒီလို စိတ္ဝိညာဥ္နဲ႔ကင္းကြာသြားရင္
ေနာင္အနာဂတ္တ႐ုတ္ျပည္က ဒီ့အတြက္ပိုဖာေထးရလိမ့္မယ္လို႔
ကၽြန္မစိုးရိမ္မိပါတယ္။ ေႏွးခ်င္ေႏွးပါေစ… စိတ္နဲ႔ခႏၶာ
ခဏတာေပါ့ပါးခြင့္ျပဳပါ…..
_____
ဒီစာကိုေရးတဲ့သူက
အိႏိၵယအမ်ဳိးသမီး အင္ဂ်င္နီယာ Sharmistha Mophapatraျဖစ္ပါတယ္။
တ႐ုတ္နဲ႔ျမန္မာဟာ အိမ္နီခ်င္းႏိုင္ငံေတြမို႔ တ႐ုတ္ျပည္က စာမဖတ္ဘဲ iPadပြတ္၊
ဖုန္းပြတ္တဲ့ေရာဂါေတြ ျမန္မာဖက္ကူးစက္မလာေလေအာင္
ကၽြန္မဘာသာျပန္မွ်ေဝလိုက္ပါတယ္။ (တ႐ုတ္ျပည္မွာက facebook ကို
ပိတ္ထားတာေၾကာင့္ facebookနဲ႔ပံုစံတူတဲ့ weiboကိုပဲ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႔ပိုနီးစပ္ေအာင္ weiboအစား facebook လို႔ ကၽြန္မက ေရးလိုက္ပါတယ္)။
Sharmistha Mophapatraေရးခဲ့တဲ့ ဒီ“လူကိုစိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကေစတဲ့
စာမဖတ္တဲ့တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြ”ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးက တ႐ုတ္ျပည္မွာေဆြးေႏြးစရာ hot
topic ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မတူတဲ့အျမင္ေတြနဲ႔ ေဆာင္းပါး႐ွင္အေဝဖန္ခံခဲ့ရေပမယ့္
သူေရးခဲ့တာေတြက အမွန္အကန္ဆိုတာ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ သက္ေသျပလို႔ေနပါတယ္။
၂ဝ၁၃ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ တ႐ုတ္သတင္းနဲ႔
ပံုႏွိပ္ထုတ္လုပ္ေရးအထူးသင္တန္းေက်ာင္းက ဆယ္ႀကိမ္ေျမာက္အျဖစ္
ျပည္သူေတြရဲ႕စာဖတ္ႏႈန္းဆန္းစစ္မႈရလဒ္ကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
၂ဝ၁၂ခုႏွစ္မွာ အသက္ ၁၈မွ ၇ဝႏွစ္ ျပည္သူေတြရဲ႕စာဖတ္ႏႈန္းက ၅၅%
နီးနီး႐ွိခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ လူတစ္ဦးရဲ႕ အီးဘြတ္ခ္နဲ႔
ပံုႏွိပ္စာအုပ္ပွ်မ္းမွ်ဖတ္ႏႈန္းက ၆ဒသမ၇အုပ္႐ွိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလိုထုတ္ျပန္ေၾကညာၿပီး ႏွစ္လအၾကာမွာ ကြမ္႐ွိဆရာအတတ္သင္တကၠသိုလ္
ပံုႏွိပ္ထုတ္လုပ္ေရးကလည္း အင္တာနက္ေပၚမွာ “ေသေသ႐ွင္႐ွင္ ဆက္ဖတ္ခ်င္စိတ္ကို
မ႐ွိေတာ့တဲ့စာအုပ္စာရင္း”ဆိုၿပီး စစ္တမ္းေကာက္ခဲ့ပါတယ္။ စာဖတ္သူ
၃ေထာင္ေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ေျဖၾကားခဲ့ၿပီး ရလဒ္က နာမည္ႀကီး တ႐ုတ္ဂႏၱဝင္စာအုပ္
၄အုပ္က နံပါတ္၁ဝအတြင္းမွာ ပါဝင္တာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
ဂႏၱာဝင္စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္တဲ့ Hong lou meng (ေဆာင္ခန္းနီအိပ္မက္)က
ထိပ္ဆံုးေရာက္ေနတာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ စာဖတ္သူေတြရဲ႕ေျပာခ်က္အရ
ဒီဂႏၱဝင္စာအုပ္ေတြက ႐ွည္လြန္းတယ္၊ စာအုပ္ပါအေၾကာင္းအရာေတြကလည္း
တကယ့္လက္ေတြ႔ဘဝအတြက္ ဘာအေထာက္အကူမွ မျဖစ္ေစဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း
ဂႏၱာဝင္စာေပေတြကို စိတ္ဝင္မစားဘူး။ လူငယ္လူ႐ြယ္ရဲ႕ခ်စ္ႀကိဳက္ညားကဲြေတြပဲ
ဖတ္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ခန္းနီအိပ္မက္ထဲမွာ ပါဝင္တဲ့သူေတြက မ်ားလြန္းတယ္။
သူတို႔ဆီကေန ဘာမွ သင္ယူထိုက္တဲ့အရာလည္းမ႐ွိဘူးလို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီရလဒ္ေတြကို တကၠသိုလ္တြင္းသတင္းစာ အယ္ဒီတာက “တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕စာဖတ္႐ွိန္ေတြ
ေနာက္ျပန္ဆုတ္ခဲ့ၿပီ.. စာဖတ္ျမန္ႏႈန္းကလည္း က်ဆင္းခဲ့ပါၿပီ”လို႔
ဆိုခဲ့ပါတယ္။
တ႐ုတ္သတင္းနဲ႔ ပံုႏွိပ္ထုတ္လုပ္ေရးဌာနက
“တစ္ႏိုင္ငံလံုး စာဖတ္႐ွိန္ျမင့္တင္ေရး”ကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးစာဖတ္ေရး
ဥပေဒထဲထည့္ဝင္ျပဌာန္းဖို႔ မႏွစ္က စီမံကိန္းခ်ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာကျပဳစုတဲ့စာရင္းအရ မႏွစ္က စာအုပ္မ်ဳိးစံုေပါင္း ၄သိန္းေက်ာ္ကို
တ႐ုတ္ျပည္က ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝႏႈန္းက ၁၄%
ျမင့္တက္ခဲ့ေပမယ့္ အဲဒီႏွစ္က စာဖတ္သူဦးေရနဲ႔တြက္ခ်က္ၾကည့္ရင္ လူတစ္ဦးကို
ပွ်မ္းမွ်တစ္အုပ္ပဲ ထပ္တိုးခဲ့ပါတယ္။
ဒီကေန႔ေခတ္မွာ လူေတြကို
စာမဖတ္ျဖစ္ေအာင္၊ စာဖတ္နည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာ
အမ်ဳိးမ်ဳိး႐ွိပါတယ္။ စာမဖတ္ေတာ့ေရာ ဘာျဖစ္လဲ၊ စာဖတ္ေတာ့ေရာ ဘာျဖစ္လဲလို႔
ေမးလာခဲ့ရင္ မန္ဒဲလားကေျပာတယ္ “ပညာေရးဆိုတာ
ေလာကႀကီးကိုေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္တဲ့ အင္အားအ႐ွိဆံုးလက္နက္ပါ”တဲ့။
အဲဒီပညာေရးမွာ စာဖတ္ျခင္းလည္းပါဝင္တယ္ မဟုတ္ပါလား…
ႏိုင္းႏိုင္းစေန (Jan. 10. 2014)
စာမဖတ္ရင္ အေတြးအေခၚေတြ ရပ္တန္႔သြားတတ္တယ္။
စာဖတ္တယ္ဆိုတာ တျခားလူရဲ႕ေတြးေခၚမႈအကူအညီနဲ႔
ကိုယ့္ေတြးေခၚမႈကို တည္ေဆာက္တာျဖစ္တယ္။
----- စာၾကည့္တိုက္ပညာ႐ွင္ ႐ုရွားစာေရးဆရာ Nikolai Rubakin (1862- 1946)
---------
အေတြးအေခၚဆိုတာ အေတြ႔အႀကံဳစုေဆာင္းျခင္းတစ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္။
ကိုယ္ကိုယ္တိုင္နဲ႔တျခားလူရဲ႕အေတြ႔အႀကံဳ အျမန္စုေဆာင္းနည္းက စာဖတ္ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။
အကယ္၍ တစ္ရက္ကို စာအုပ္တစ္အုပ္ဖတ္ၿပီးတယ္ဆိုရင္
ဒါဟာ လူတစ္ေယာက္က သူ႔အခ်ိန္တစ္ႏွစ္တာကိုအသံုးၿပီးေရးခဲ့တဲ့ ဘဝအဆီအႏွစ္ကို အခ်ိန္တစ္ရက္တည္းနဲ႔ သင္ရ႐ွိသြားပါတယ္။
အကယ္၍ စာအုပ္အမ်ားႀကီး သင္ဖတ္ျဖစ္ရင္
ကဲၾကည့္... သင့္အတြက္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္တန္ဖိုး႐ွိသြားမလဲ။
