(ခ်ိစ္ရာဇ၀င္)
သမိုင္းေၾကာင္းကို ေလ့လာၾကည့္ရာတြင္ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းကာလကတည္းက ေက်ာက္ေခတ္လူသားမ်ားသည္ တိရိစၦာန္ထြက္ (၀ါ) ႏို ့ထြက္ပစၥည္းတို ့ကို ေသာက္သံုးလာခဲ့ၾက ပါသည္။ ခ်ိစ္ စတင္ေတြ ့ရွိသည့္ သမိုင္းရာဇ၀င္ သကၠရာဇ္အေထာက္အထားကို ခိုင္လံုတိက် စြာ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိပါ။ ပံုျပင္ဒ႑ာရီမ်ားအရ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာသို ့လွည့္လည္က်က္ စား ေနၾကေသာ အာရွတိုက္ အလယ္ပိုင္းရွိ မ်ိဳးႏြယ္စုတစ္စု သည္ လမ္းခရီးတြင္ အစာေရစာ အျဖစ္ ေသာက္သံုးႏိုင္ရန္အတြက္ သိုးႏို ့မ်ားကို သယ္ေဆာင္လာ ခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုေခတ္ ကာလမ်ား တြင္ ဆိတ္ (သို ့မဟုတ္) သမင္ တို ့၏ ၀မ္းဗိုက္သားေရ ျဖင့္ ခ်ဳပ္လုပ္ထားေသာ ကုန္းႏွီးအိတ္မ်ားထဲတြင္ သိုးႏို ့မ်ားကိုထဲ့ကာ၊ ျမင္းေပၚတင္၍ သြားလာၾကျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။ ျမင္း၏ကဆုန္ေပါက္ ေျပးလႊားေသာ အရွိန္ေၾကာင့္ အိတ္ထဲရွိ သိုးႏို ့မ်ားကို ဒလက္ လွည့္သကဲ့သို ့အျပင္းအထန္လႈပ္ရွားေစကာ၊ ရာသီဥတု ၏ အပူရွိန္ ႏွင့္အတူ ႏို ့ထဲ့ ထားေ သာ တိရိစာၦန္သားေရအိတ္ ၏ ဓာတ္ျပဳမႈတို ့ေၾကာင့္ အိတ္ထဲရွိႏို ့မ်ားသည္ အခ်ဥ္ေပါက္ လာ ပါေတာ့သည္။ ထိုအခါ ႏို ့ ဓမ္းေရၾကည္ (ေခၚ) ဒိန္ရည္ ကို ဖယ္ျပီး က်န္ရွိေန ေသာ ဒိန္ခဲအႏွစ္ဖတ္ကေလးမ်ားကို တာရွည္ခံရန္အတြက္ ဆားအနဲငယ္ေရာ၍ ေျမအိုးထဲတြင္ သိမ္းဆည္း ကာ စားသံုးလာခဲ့ၾကရာမွ အစျပဳ ျပီး ဒိန္ခဲ ျဖစ္ေပၚ လာသည္ဟု သိရပါသည္။
(ခ်ိစ္ႏွင့္အေနာက္ကမၻာ)
ဤနည္းျဖင့္ အာရွတိုက္အလယ္ပိုင္းမွ အမွတ္မထင္ ေတြ ့ရွိခဲ့ရေသာ ဒိန္ခဲစားသံုးမႈ သည္ ေခ တ္ ကာေရြ ့လ်ား လာျပီးေနာက္ ၁၄-ရာစု ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ဘုန္းေတာ္ၾကီး မ်ားမွ တဆင့္ ဥေရာပ တစ္တိုက္လံုးသို ့ပ်ံ ့ႏွံ ့သြားခဲ့ပါသည္။ ၁၄-ရာစု ေႏွာင္းပိုင္း အထိ သိုးႏို ့ တစ္မ်ိဳးတည္းမွသာ ဒိန္ခဲကိုျပဳလုပ္ၾကေသးသျဖင့္ ကုန္ၾကမ္းျဖစ္ေသာ သိုးႏို ့မ်ားကို လတ္ လတ္ ဆတ္ဆတ္ ရရွိရန္အတြက္ ၁၄၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ခစၥတိုဖာကိုလံဘတ္စ္ သည္ Santa Maria မွ သိုးမ်ားကို သေဘၤာျဖင့္ တင္ကာ ကမၻာသစ္ဆီသို ့ကုန္သြယ္ေဖာက္ကား လာခဲ့ ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ခ်ိစ္ (ေခၚ) ဒိန္ခဲစားသံုးေသာ ယဥ္ေက်းမႈသည္ ကမၻာႏွင့္အ၀ွမ္း ထြန္းကားလာခဲ့ပါေတာ့သည္။ ၁၈-ရာစုႏွစ္လယ္ေလာက္တြင္ ခ်ိစ္ကို က်န္းမာေရးသုေတ သန ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကရာ၌၊ ခ်ိစ္ သည္ အဆီဓာတ္မ်ားေသာ အစားအစာျဖစ္၍ အလြန္အကြ်ံ စားသံုးပါက၊ အစာေခ် ဖ်က္မႈစံနစ္ ကို ေႏွးေကြးေစျပီး အစာမေက်ျဖစ္ႏိုင္ျခင္း၊ အစာအိမ္အ တြင္းၾကြက္သားမ်ားကို ဖိအားျဖစ္ေစကာ ရင္ပူနာျဖစ္ျခင္း၊ ႏွလံုးအဆီဖုံး ျခင္း စသည့္ ေဘး ထြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္း သိရွိရျပီးေနာက္မွာေတာ့ ခ်ိစ္ စားသံုးမႈ က်ဆင္းသြား ခဲ့ပါသည္။ သို ့ေသာ္ ၁၉-ရာစု ႏွစ္ဦးပိုင္းမွစ၍ ခ်ိစ္ စားသံုးမႈ ျပန္လည္တေခတ္ ဆန္းလာခဲ့ျပန္ ပါသည္။ ယေန ့အေနာက္ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ခ်ိစ္ကို အထူးသျဖင့္ ပီဇာ ထဲတြင္ ထဲ့စား ေလ့ရွိၾကျပီး၊ ဟင္းလ်ာအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပူတင္း၊ ကိတ္မုန္ ့၊ ေပါင္မုန္ ့၊ ဘီစကစ္၊ ကြတ္ကီးစ္၊ ဘာဂါ ႏွင့္ အသားညွပ္ ေပါင္မုန္ ့တို ့တြင္လည္းေကာင္း၊ ခ်ိစ္ အလႊာေလးမ်ားကို သစ္သီး၊ အခ်ိဳရည္ ၊၀ိုင္၊ ယမကာ တို ့ျဖင့္ တြဲဖက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း စားသံုးၾကပါသည္။
(အေမရိကန္ခ်ိ္စ္မ်ား)
၁၇-ရာစုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ အေမရိကန္တြင္ ခ်ိစ္စားသံုးေသာ ယဥ္ေက်းမႈထြန္းကားလာ ခဲ့့ျပီး၊ ၁၈၇၈ ခုႏွစ္တြင္ေတာ့ တစ္ကမၻာလံုးသို ့ စားေသာက္ကုန္ ႏို ့ထြက္ပစၥည္း ပုိ ့ကုန္တစ္ခု အျဖစ္ တင္ပို ့လာႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ အေမရိက မွလာေသာ ခ်ိစ္သည္ အျခားႏိုင္ငံ မွ သြင္းကုန္ခ်ိစ္ မ်ားႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ပါက၊ ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသည့္အတြက္ အေရာင္းရတြယ္က်ယ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယေ န ့ကမၻာေပၚတြင္ ခ်ိစ္ အစားဆံုး ႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ ျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ၁-ဦး စီ၏ ပ်မ္းမွ် ခ်ိစ္စားေသာက္ႏႈန္းသည္ တစ္ႏွစ္လွ်ွင္ (၃၁)ေပါင္ အထက္တြင္ ရွိပါသည္။ ယေ န ့အေမရိကန္ တြင္ ခ်ိစ္အမ်ိဳးေပါင္း ၃၀၀ နီးပါးခဲ့ရွိရာ၊ လူၾကိဳက္အမ်ားဆံုး ခ်ိစ္မွာ American Cheese ျဖစ္ျပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေပါင္ သန္းေပါင္း ၅၈၀ ခန္ ့ထုတ္လုပ္ရပါသည္။ ဒုတိယ လူၾ ကိဳက္ အမ်ားဆံုး ခ်ိစ္မွာ Cheddar Cheese ျဖစ္ျပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေပါင္သန္းေပါင္း ၅၃၀ ခန္ ့ ထုတ္လုပ္ရပါသည္။ တတိယ လူၾကိဳက္ အမ်ားဆံုး ခ်ိစ္မွာ Mozzaerella Cheese ျဖစ္ျပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေပါင္သန္းေပါင္း ၂၅၀ ခန္ ့ထုတ္လုပ္ရပါသည္။ လူၾကိဳက္ အမ်ား ဆံုးျဖစ္သည့္ American Cheese ကို မူလပထမက အျဖဴေရာင္အျဖစ္ထုတ္လုပ္ ခဲ့ၾကေ သာ္လဲ၊ ေနာက္ ပိုင္း တြင္ အ၀ါေရာင္အျဖစ္ အသစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ထုတ္လုပ္လာၾက ပါသည္။ ႏြားႏို ့ကို အေျခခံ၍ ထုတ္လုပ္ထားျပီး၊ ေစ်းကြက္ထဲတြင္ အဆီပါေသာခ်ိစ္ နွင့္ အဆီမပါေသာ ခ်ိစ္ ဟူ၍ (၂)မ်ိဳး ေရာင္းခ်ၾကပါသည္။ အေမရိကန္ခ်ိစ္သည္ အနံ ့အရသာမျပင္းဘဲ၊ ခ်ိစ္အသား မွာလဲ မမာလြန္း/မေပ်ာ့လြန္း ေသာေၾကာင့္ လွွ်ာေပၚတြင္ ေပ်ာ္၀င္လြယ္ပါသည္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ထိုခ်ိစ္ ကို ခ်ိစ္ဘာဂါ၊ အသားညွပ္ေပါင္မုန္ ့၊ ဒိန္ခဲေဆာ့စ္ အျဖစ္ စားေလ့ရွိၾကျပီး၊ သူ ့ခ်ည္းဘဲလဲ အရသာခံ၍ စားၾကပါသည္။
(ျပင္သစ္ခ်ိစ္မ်ား)
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံလုပ္ ခ်ိစ္မ်ားသည္ ကမၻာေပၚတြင္ အရသာအေကာင္းဆံုးအျဖစ္နံမည္ၾကီးပါ သည္။ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံတြင္ ခ်ိစ္ အေျမာက္အမ်ားထုတ္လုပ္လွ်က္ရွိရာ၊ ၄င္းတို ့အနက္ (၁) Camembert ဟုေခၚေသာ ခ်ိစ္အေပ်ာ့ (၂)Brie ဟုေခၚေသာ ကရင္မ္မ်ားေသာခ်ိစ္ ႏွင့္ (၃) ရ နံ ့စူးရွေသာ Roquefort (ေခၚ) Blue ခ်ိစ္ တို ့သည္ အထူးထင္ရွားပါသည္။ Camembert Cheese ၏ ထူးျခားခ်က္မွာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံအေနာက္ေျမာက္ဘက္ရွိ ပန္းသီးထြက္ရွိရာ Normandy ေဒသတြင္ ေမြးျမဴထားသည့္ ႏြားႏို ့စစ္စစ္ ျဖင့္သာ ခ်ိစ္ ကို ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ပါ သည္။ ထိုေဒသထြက္ႏြားႏို ့တို ့သည္ အဆီဓာတ္ၾကြယ္၀ကာ၊ ပရိုတင္းႏွင့္ ဗီတာမင္တို ့ အျ ပည့္ အ၀ပါရွိပါသည္။ ႏူးညံ ့ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းကာ အနံ ့အရသာႏွင့္ျပည့္စံုလွသျဖင့္ “ နပိုလီယံ ” က Camembert ဟု အမည္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ ့ကလဲ ထို ခ်ိစ္ သည္ ပန္းသီးရနံ ့ျ ပင္းလြန္း သည္ဟု ေစာဒက တက္ၾကပါသည္။ Brie Cheese သည္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ ၈-ရာ စုႏွစ္ကတည္းက ေခတ္စားလာ ခဲ့ပါသည္။ ယေန ့ထက္တိုင္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၏ မင္းစိုးရာဇာ ပြဲမ်ား တြင္ ေရွးရိုးရာဂႏၱ၀င္ေျမာက္ေသာ ခ်ိစ္ အျဖစ္ ပြဲလည္တင့္လွ်က္ရွိပါသည္။ ထိုခ်ိစ္ ကို ႏြားႏို ့မွျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ခ်ိစ္၏အေပၚယံအျပင္ဘက္ အပိုင္းသည္ အနဲငယ္ေ တာင့္ တင္းေသာ္လဲ၊ အထဲတြင္ ႏူးညံ့ကာ ကရင္မ္မ်ားေသာ အျဖဴေရာင္ ခ်ိစ္ျဖစ္ျပီး၊ ရနံ ့လဲေ မႊး ပါသည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းမွ ထြက္ရွိေသာ Roquefort(ေခၚ)Blue Cheese သည္ ကမၻာ့အေကာင္းဆံုး ခ်ိစ္အျဖစ္ ထင္ရွားေက်ာ္ေဇာျပီး၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ေတာ့ “ ခ်ိစ္ဘုရင္ ” ဟု ေခၚၾကပါသည္။ ျပင္သစ္တြင္ ၁၄၁၁ ခုႏွစ္ခန္ ့ကတည္းက စားသံုး လာခဲ့ၾကျပီး၊ ၂၀-ရာ စုႏွ စ္ေရာက္ေသာအခါ၊ တစ္ကမၻာလံုးက အသိအမွတ္ျပဳလာၾကပါသည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ Roquefort ေဒသထြက္ သိုးႏို ့စစ္စစ္ျဖင့္သာျပဳလုပ္ပါသည္။ အျပာေရာင္ခ်ိစ္ျပဳလုပ္ပံုသည္ အနဲငယ္လက္၀င္ပါသည္။ ေရွးဦစြာ သိုးႏို ့မ်ားကို ဆူလာေအာင္တည္ျပီး စည္ထဲသို ့ေ လာင္း ထဲ့ရပါသည္။ ထို ေနာက္ႏို ့ကို အခ်ဥ္ေပါက္ျပီးခဲလာေစရန္အတြက္ ေဒသထြက္ penicillium (ေခၚ) မ်ိဳးမႈိ ကိုထဲ့ေပးရ ပါသည္။ ထိုအခါ ဒိန္ခဲကိုရရွိပါသည္။ ထို ့ေနာက္ ၄င္းဒိန္ခဲကို အတံုး မ်ား တံုး၍ ဆားရည္ဖ်န္းပက္ပါသည္။ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေစရန္အတြက္ ဒိန္ခဲ တံုးမ်ား ကို သစ္သားစင္ေပၚတင္ျပီး အထက္ေအာက္ မၾကာခဏ လွန္ေပးရပါသည္။ ၂-ပတ္ ခန္ ့ၾ ကာေ သာအခါ penicillium အစြမ္းေၾကာင့္ ခ်ိစ္ အတြင္းပိုင္းမွ အျပာေရာင္အစင္းေၾကာင္း မ်ားေပၚလာပါသည္။ ထိုအခါ အတန္ငယ္ေတာင့္တင္းလာေစရန္အတြက္ သံျဖဴပါးလႊာျဖင့္ ေ လ လံုေအာင္ ေကာင္းစြာထုပ္ပိုးျပီး၊ အပူခ်ိန္နဲေသာေနရာတြင္ သိမး္ထားရပါသည္။ ၅-လ ခန္ ့ၾကာေသာအခါမွာေတာ့ ေရာင္းတန္း၀င္ Blue Cheese ျဖစ္လာပါေတာ့သည္။ ခ်ိစ္၏ အျပင္ဘက္အျဖဴေရာင္ပိုင္းသည္ အတန္ငယ္အရသာေလး၍၊ အတြင္းဘက္အျပာေရာင္ အပိုင္း သည္ ႏူးညံ့ ဆိမ့္သက္ကာ ရနံ ့စူးရွပါသည္။ ထုိခ်ိစ္ ကို ပီဇာ၊ အသုပ္၊ pasta တို ့တြင္ လည္းေကာင္း၊ ရွာလကာရည္ထဲတြင္ႏွစ္စိမ္ျပီး အတို ့ အျမွဳပ္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ cocktail ပါတီပြဲမ်ားတြင္ ပန္းသီး၊ တရုပ္ဇီးသီး၊ သရက္သီး၊ တို ျ့ဖင့္ တြဲဖက္၍လည္းေ ကာင္း၊ ျပင္သစ္ႏို င္ငံ ရွိ ေဆးဘက္၀င္ အစိမ္းေရာင္အရြက္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေသာ endive အရြက္ကို ေထာပတ္၊ ခ်ိစ္ အနဲငယ္တို ့ျဖင့္ ေရာကိ်တ္ကာ ေဖ်ာ္ရည္အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ခ်ိစ္ကို အတံုးေလးမ်ားတံုး၍ ရွန္ပိန္ (သို ့မဟုတ္) ၀ိုင္အခ်ိဳရည္တို ့ ျဖင့္ တြဲဖက္၍လည္းေကာင္း စားသံုးေလ့ရွိၾကပါသည္။ (အေမရိကန္၊ အဂၤလန္ႏွင့္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံတုိ ့တြင္လဲ Blue Cheese ကို ျပဳလုပ္လာၾကပါသည္။ သို ့ေသာ္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံလုပ္ Roquefort(ေခၚ)Blue Cheese ၏ အရသာကိုေတာ ့လံုး၀ လိုက္ မမွီပါ။)
(ဂ်ာမနီခ်ိစ္)
ဂ်ာမနီႏိုင္ငံလုပ္ Limburger Cheese သည္ ထူးျခားေသာအနံ ့အရသာတို ့ျဖင့္ လူၾကိဳက္မ်ား လွ်က္ရွိပါသည္။ Limburger သည္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံလုပ္ Brie ကဲ့သို ့ပင္ ကရင္မ္မ်ားပါသည္။ Limburger ၏ ထူးျခားခ်က္မွာ အျပင္ဘက္အပိုင္းသည္ အတန္ငယ္ေတာင့္တင္းကာ အညိုေ ဖ်ာ့ေရာင္ရွိျပီး၊ အတြင္းဘက္အပိုင္းသည္ ႏူးညံ့ပ်စ္ခဲကာ ၀ါေဖ်ာေဖ်ာ့ကရင္မ္ေရာင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ဂ်ာန္မန္လူမ်ိဳးတို ့က “တစ္ခါစားဘူးရံုျဖင့္၊တစ္သက္စြဲလမ္း ေလာက္သည္” ဟု ညႊန္း ဆိုၾကပါသည္။ Limburger Cheese ရရွိရန္အတြက္ ႏြားႏို ့ကိုအပူေပးျပီးေနာက္၊ အခ်ဥ္ေ ပါက္ျပီး ခဲလာေစရန္အတြက္ ေဒသထြက္ Brevibacterium linens (ေခၚ)မ်ိဳးမႈိ ကိုထဲ့ေပးရ ပါသည္။ ထို ့ေနာက္ ဒိန္ေရၾကည္(၀ါ)ႏို ့ဓမ္းေရ ကို ဖယ္၍၊ ဒိန္ခဲအဖတ္မ်ားကို ေထာင့္မွန္စ တုဂံ ပံု ရွိေသာ ပံုစံခြက္ထဲ တြင္ ထဲ့ထားျပီး ဆားရည္ဖ်န္းပက္ပါသည္။ ဒိန္ခဲ မ်ား တင္းလာေ စရန္အတြက္ ၂-ပတ္ခန္ ့ၾကာသည္ အထိ အပူရွိန္ျပင္းျပင္း ေပးရပါသည္။ ၂-ပတ္ ျပည့္ျပီးေ နာက္ အစိုဓာတ္ႏွင့္သိပ္သည္းမႈ ရရွိေစရန္အတြက္ အပူရွိန္ကို ေလ်ာ့ထားေပးရ ပါသည္။ ေ နာက္ ၃-လ ခန္ ့အၾကာတြင္ေတာ့ Limburger Cheese အျဖစ္စားသံုးႏိုင္ပါျပီ။ ထိုခ်ိစ္ ကို ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးတို ့ ၏ ရိုးရာအစားအစာ အျဖစ္ အညိုေရာင္ ဂ်ာမန္ ေပါင္မုန္ ့ျဖင့္တြဲဖက္စားေလ့ ရွိပါသည္။ ထို ့ျပင္ crackers, အသားညွပ္ေပါင္မုန္ ့၊ ၀က္ေပါင္ေျခာက္၊ ငါးေသတၱာငါး၊ ငါးပါးနီ စသည္တို ့ျဖင့္ တြဲဖက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ရွာလကာရည္စိမ္းထားေသာ မုန္ လာဥနီ ျ ဖင့္လည္းေကာင္း၊ ခ်ိစ္ကို အတံုးေလးမ်ား တံုးျပီး ျပည္တြင္းျဖစ္ German Bock ယမကာ ျဖင့္ အရသာခံကာ သံုးေဆာင္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ အထူးသတိျပဳရန္မွာ ထို Limburger Cheese သည္ ဟင္းခ်က္စားရေသာ ခ်ိစ္အမ်ိဳးအစားမဟုတ္သည့္အတြက္ ပူေသာေနရာတြင္ ထားပါက ခ်ိစ္၏ မူလအရသာလဲ ပ်က္ျပယ္တတ္ပါသည္။
(အီတလီခ်ိစ္မ်ား)
အီတလီႏိုင္ငံလုပ္ ခ်ိစ္မ်ားျဖင့္ မိတ္ဆက္ေပးလိုပါသည္။ (၁) Mascarpone Cheese သည္ အီတလီလူမ်ိဳး တို ့ အသည္းစြဲ ခ်ိစ္ျဖစ္ျပီး ၁၆ ရာစု ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းကတည္းက စားသံုးလာခဲ့ၾ ကပါ သည္။ ထိုခ်ိစ္ကို ႏြားႏို ့မွ ျပဳလုပ္ျပီး၊ ႏြားႏို ့အရည္အေသြးေကာင္းမြန္ေစရန္အတြက္ အထူးစီမံ စိုက္ပ်ိဳးထားသည့္ ျမက္မ်ား၊ ေဆးဘက္၀င္အပင္မ်ားႏွင့္ ပန္းမ်ားကို သာ ႏို ့စားႏြား မ မ်ားကို စားေစပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ႏြားႏို ့ထဲတြင္ အဆီဓာတ္ ၇၅% ထိ ပါ၀င္ပါသည္။ ထိုႏြားႏို ့ကို 85 ံC ျဖင့္ အပူေပးျပီး၊ မန္က်ည္းပင္မွရရွိေသာ တာတာရစ္အက္ဆစ္ျဖင့္ အခ် ဥ္ ေဖါက္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆင္စြယ္ေရာင္ Mascarpone ခ်ိစ္သည္ အလြန္ႏူးညံ့အိစက္ျပီး ကရင္မ္လဲ မ်ားျပားေသာေၾကာင့္ အျခား ခ်ိစ္မ်ားႏွင့္မတူဘဲ တာရွည္ထား၍ မရပါ။ ထိုခ်ိစ္ ကို ေပါင္မုန္ ့၊ crackers ၊ သစ္သီး တို ့တြင္ သုတ္၍ စားၾကသလို၊ အီတလီရိုးရာ အစားအ စာ မ်ားျဖစ္ေသာ risotto (ေခၚ) အီတာလ်ံအသားျပြမ္းထမင္း ၊ စပါကတီ ေခါက္ဆြဲ၊ ဂ်ံဳမုန္ ့ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ၾကသည့္ lasagna, cannoli ႏွင့္ tiramisu တို ့တြင္လည္းေကာင္း၊ စေတာ္ဗယ္ ရီ ႏွင့္ ေခ်ာကလက္ေဖ်ာ္ရည္ထဲတြင္လည္းေကာင္း၊ ကိုကိုး ႏွင့္ ေကာ္ဖီပူပူတို ့တြင္လဲ ကရင္မ္ အစား ခ်ိစ္ ကို ထဲ့ေဖ်ာ္၍လည္းေကာင္း၊ pasta ထဲတြင္လည္းေကာင္း စားေလ့ရွိပါသည္။ ထို ့ျပင္ အီတလီျဖစ္ ရွန္ပိန္၊ ဘရန္ဒီတို ့ျဖင့္လဲ တြဲဖက္၍ စားၾကပါသည္။ (၂) Parmesan Cheese ကို AD 1200 ကတည္းက စားသံုးလာခဲ့ၾကပါသည္။ ႏြားႏို ့မွ ျပဳလုပ္ ထားျခင္း ျဖစ္ ပါသည္။ ဒီခ်ိစ္ က ေတာ့ ခ်ိစ္အမာစားျဖစ္ျပီး၊ အနဲဆံုး ၂-ႏွစ္တာကာလအထိ တာရွည္ခံပါ သည္။ အီတလီ လူမ်ိဳးတို ့၏ ေရွးရိုးအစဥ္အလာအရ ဤခ်ိစ္ ကို ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း ဧျပီ လ ၁-ရက္ ေန ့တြင္ စတင္ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ခ်ိစ္၏ အျပင္ဘက္ ေရႊ၀ါေရာင္အပိုင္းသည္ အေတာ္အတန္မာျပီး၊ အတြင္းဘက္ အပိုင္းသည္ အ၀ါေဖ်ာ့ေရာင္ျဖစ္ပါသည္။ အရသာေလး နက္မႈရွိကာ ရနံ ့လဲေမႊးေသာထိုခ်ိစ္ကို pie မုန္ ့၊ ပီဇာ၊ pasta ၊ risotto (ေခၚ) အီတာလ်ံအ သားျပြမ္း ထမင္း ႏွင့္ အီတာလ်ံဟင္းလ်ားအမ်ိဳးမ်ိဳး ခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ အသံုးျပဳၾကပါသည္။ (၃) Casu Marzu Cheese (ေခၚ)ခ်ိ္စ္ပုပ္ ကို အိီတလီ ႏိုင္ငံတစ္ခုတည္းမွာ သာ ေတြ ့ရွိႏုိင္ ပါသည္။ ေရွးဦးစြာ ေျမအိုးတစ္အိုးထဲတြင္ သိုးႏို ့ႏွင့္ ဆားငံရည္ထဲ့ျပီး ေအာက္မွ မီးခိုးေငြ ့ျဖင့္ ၾကပ္တင္ ရပါသည္။ ထို ့ေနာက္ ရရွိလာေသာ ႏို ့ဓန္းရည္ အႏွစ္အိုးကို အပုပ္ခံရန္အ တြ က္ ေျမေအာက္ခန္းထဲတြင္ထားကာ အေပၚ မွအဖံုးမဖံုးဘဲ ယင္ေကာင္မ်ားကိုစားေသာက္ေ စပါသည္။ ယင္ေကာင္မ်ား လာရာက္စားေသာက္ၾကကာ ႏို ့ဓမ္းရည္အိုးထဲ သို ့ မေရမတြ က္ႏိုင္ေသာ ဥမ်ားကိုဥခ် ၾကပါသည္။ ထိုဥမ်ားထဲမွ ၾကည္လင္သည့္အျဖဴေရာင္ ေလာက္ေ ကာင္မ်ားေပါက္ပြားလာၾကပါသည္။ ထိုေလာက္ေကာင္ မ်ားသည္ ဒိန္ခဲဖတ္မ်ားကိုစားေ သာက္ ရင္း enzymes မ်ားကို ထုတ္ေပးျခင္းျဖင့္ အိုးထဲတြင္ အခ်ဥ္ေပါက္လာပါသည္။ ဤသို ့ျဖင့္ ခ်ိစ္ ျဖစ္လာပါသည္။ Cau Marzu သည္ ခ်ဥ္စူးစူးရနံ ့ရွိကာ၊ အလြန္ေစးပ်စ္ေသာ ခ်ိစ္အႏွစ္ခဲျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းကို လွ်ာေပၚ တင္ျပီး အရသာခံၾကည့္ရာ၌ သက္ရွိလႈပ္ရွားေနေ သာ ေလာက္ေကာင္မ်ားက လွ်ာေပၚတြင္ ႏူးညံ့အိစက္ကာ ကရင္မ္ကဲေသာ ခ်ိစ္အရသာကို အျပည့္အ၀ခံစားရပါသည္။ ခ်ိစ္ အတံုးကေလးတစ္တံုးထဲတြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေ သာ ေ လာက္ေကာင္မ်ားပါရွိၾကပါသည္။ ထိုခ်ိစ္ ၏ ထူးျခားခ်က္မွာ ခ်ိစ္ထဲရွိ ေလာက္ေကာင္မ်ားေ သ သြားပါက၊ ခ်ိစ္လဲ ပုပ္သိုးသြားသျဖင္ ့စားရန္မသင့္ေတာ့ပါ။ လူကို အဆိပ္သင့္ေစ တတ္ ပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္အီတလီ တြင္ ထိုခ်ိစ္ကိုတရား၀င္ေရာင္းခ်ခြင့္ပိတ္ပင္ထားပါသည္။ သို ့ေသာ္ ေမြးေန ့၊ လက္ထပ္ မဂၤလာပြဲမ်ားႏွင့္ မဂၤလာဦးည ဧည့္ခံပြဲ စသည့္ေန ့ထူးေန ့ျမတ္ မ်ားတြင္ ယေန ့ထက္တိုင္ ထိုခ်ိစ္ျဖင့္ တည္းခင္းလွွ်က္ရွိၾကပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ နံမည္ ဆိုးျဖင့္ လူၾကိဳက္မ်ားလွေသာ ခ်ိစ္ပုပ္ ကို ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္ ေပၚေပၚထင္ထင္ ေရာင္း ခ်ျခင္း မ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ၊ ေမွာင္ခိုေစ်းျဖင့္သာ နဲနဲစီ ေရာင္းခ်ရသျဖင့္ အီတလီႏိုင္ငံလုပ္ အျခားခ်ိစ္မ်ား ထက္ ေစ်းႏႈန္းျမင့္မားပါသည္။
(ဒတ္ခ်္ခ်ိစ္)
ကမၻာ့အကာင္းဆံုးခ်ိစ္စာရင္းထဲတြင္ ဒတ္ခ်္ႏိုင္ငံလုပ္ Gouda Cheese သည္ လဲ တစ္ခုအပါ အ၀င္ ျဖစ္ပါသည္။ ဒတ္ခ်္ႏိုင္ငံ၏ Gouda ျမိဳ ့ကို အစြဲျပဳ၍ အမည္ေပးထားေသာ ထို ရိုးရာ ခ်ိစ္ကို၊ အဆီထုတ္ထားေသာႏြားႏို ့မွ ျပဳလုပ္ပါသည္။ ကရင္မ္မ်ားကာ အတန္ငယ္ေပ်ာ့သည့္ အ၀ိုင္းသ႑ာန္ ခ်ိစ္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါသည္။ ထုိခ်ိစ္သည္ အ၀ါေဖ်ာ့ေရာင္ရွိျပီး၊ အျပင္ဘက္အ ပိုင္းသည္ အလြန္ ေခ်ာေမြ ့ကာ၊ အတြင္းဘက္အပိုင္းသည္ ေသးငယ္ေသာ အေပါက္ကေလး မ်ားျဖင့္ တမ်ိဳးထူးျခားလွပါသည္။ သက္တမ္းႏုေသာအခ်ိန္တြင္ ခ်ိစ္ သည္ေပ်ာ့၍ အရသာလဲ ခ်ိဳပါသည္။ ၁၈-လႏွင့္အထက္ၾကာေသာအခ်ိန္တြင္ ခ်ိစ္သည္ ေထာပတ္ေရာင္ျဖစ္သြားျပီး၊ အတန္ငယ္မာလာကာ Cheddar ခ်ိစ္ အရသာႏွင့္ခပ္ဆင္ဆင္တူပါသည္။ သက္တမ္း ၂-ႏွ စ္ႏွင့္အထက္ၾကာေသာအခါတြင္ေတာ့၊ မာေတာင့္လာကာ ၀ီစကီအရသာ အျဖစ္ေျပာင္းလဲ သြားျပီး၊ သစ္က်ားသီးနံ ့ရပါသည္။ ဒတ္ခ်္တို ့သည္ ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္မ်ား ကို ျမတ္ႏုိးၾ ကသည့္အေလ်ာက္ ခ်ိစ္ကိုလဲ ငရုပ္ေကာင္း၊ ဇီရာေစ့၊ ကရေ၀း၊ ဇာတိပၹိဳလ္သီး၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ သစ္က်ားသီး…စသည္ျဖင့္ အနံ ့အရသာထဲ့၍ Flavoured Gouda အျဖစ္ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ Gouda ခ်ိစ္ကို လတ္ဆတ္ေသာ သစ္သီးမ်ားျဖင့္ တြဲဖက္၍ နံက္စာအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အ မဲေရာင္ ရိုင္းဂ်ံဳ ေပါင္မုန္ ့တို ့ျဖင့္ တြဲဖက္၍ ေန ့လည္စာအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဒတ္ခ်္ ရိုးရာ Kaasdoop (ေခၚ) Fondue ဟင္းလ်ာမ်ားထဲတြင္လည္းေကာင္း၊ အားလူးမီးကင္ ဟင္းလ်ာ မ်ားတြင္လည္း အသံုးျပဳေလ့ရွိပါသည္။ ထို ့ျပင္ ဒတ္ခ်္ျပည္တြင္းျဖစ္ Chardonnay ၀ိုင္၊ Syrah ၀ိုင္ စသည့္ ယမကာ အမ်ိဳးမ်ိဳးတို ့ျဖင့္လဲ တြဲဖက္၍ အရသာခံ စားၾကပါသည္။
(စပိန္ခ်စ္)
သိုးႏို ့ ျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ Manchego Cheese သည္ စပိန္ႏိုင္ငံ၏ အေက်ာ္ၾကားဆံုးခ်ိစ္ျ ဖစ္ ပါသည္။ အငန္ဓာတ္နဲနဲပိုေသာ ခ်ိစ္အမ်ိဳးအစား ျဖစ္ျပီး၊ စပိန္ရိုးရာ rosemarry သီး၏ အနံ ့အရသာျဖင့္ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါသည္။ ခ်ိစ္၏ သက္တမ္းအႏုအရင့္ေပၚမူတည္ျပီး အရသာ လဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲသြားကာ ေစ်းကြက္ထဲတြင္ အမ်ိဳးအစား(၃)မ်ိဳးခြဲ၍ ေရာင္းခ်ေလ့ရွိၾ ကပါသည္။ (၁) Fresco Manchego သည္ ရက္သတၱ ၂- ပတ္ သက္တမ္းသာ ရွိေသးသျဖင့္ အလြန္လတ္ဆတ္သလို၊ အလြန္လဲေပ်ာ့အိပါသည္။ ျဖဴဆြတ္ေသာ အေရာင္ရွိျပီး ေထာပတ္ရ နံ ့ သင္းပ်ံ ့ ေန ပါသည္။ ထိုခ်ိစ္ကိုသိုးႏို ့ျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ္လဲဘဲ၊ အရသာမွာ ဆိတ္ႏို ့ႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္တူပါသည္။ စပိန္ႏိုင္ငံတြင္ ထုတ္လုပ္မႈပမာဏနဲ ေသာေၾကာင့္ ရွားပါးေသာ ခ်ိစ္ျဖစ္ ပါသည္။ (၂) Curado Manchego သည္ သက္တမ္း ၃-လ မွ ၆-လ အထိရွိပါသည္။ အတန္ငယ္ေပ်ာ့ကာ အရသာမွာ ခ်ိဳစိမ့္၍ ႏွစ္သက္ဖြယ္ေကာင္းလွပါသည္။ စပိန္ဟင္းလ်ာ မ်ားခ်က္ျပဳတ္ရာတြင္ အသံုးျပဳေလ့ရွိၾကပါသည္။ (၃) Viejo Manchego သည္ ၁-ႏွစ္သက္ တမ္းရွိေသာေၾကာင့္ ၀ါလိေမၼာ္ေရာင္ေျပာင္းသြားကာ အတန္ငယ္မာလာျပီး၊ ရနံ ့လဲစူးရွ ပါသည္။ အီတလီ ျဖစ္ Parmesan ခ်ိစ္ႏွင့္ အရသာခပ္ဆင္ဆင္တူပါသည္။ Manchego ခ်ိစ္ တို ့ကို ေန ့စဥ္ဟင္းလ်ာမ်ားျဖစ္ေသာ စြပ္ျပဳတ္၊ အသုပ္၊ ထမင္းေၾကာ္၊ အသားညွပ္ ေပါင္မုန္ ့၊ ၀က္ေပါက္ေျခာက္ေၾကာ္ တို ့တြင္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳပြဲအစားအစာမ်ားအျဖစ္ သဖန္းသီး၊ စြန္ပလြန္သီး ႏွင့္ စပိန္ႏိုင္ငံရွိ membrillo သီး တို ့ျဖင့္တြဲဖက္၍လည္းေကာင္း၊ စပိန္ႏိုင္ငံ ထုတ္ နံမည္ၾကီး Dry Manzanilla Sherry (သို ့မဟုတ္) Cava စပါက လင္တို ့ျဖင့္တြဲဖက္ ကာ ေသာက္သံုး ၾကပါသည္။
(အဂၤလန္ခ်ိစ္မ်ား)
Cheddar Cheese သည္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံလုပ္ ခ်ိစ္ျဖစ္ျပီး၊ ကမၻာ့အေကာင္းဆံုး နံပါတ္(၁) ခ်ိစ္ျဖစ္ပါသည္။ ကရင္မ္အရသာေပၚလြင္ျပီး ႏူးညံ့ ဆိမ့္သက္ကာ၊ ခံတြင္းထဲတြင္ေပ်ာ္၀င္ လြယ္ပါသည္။ ႏြားႏို ့ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာေၾကာင့္ ခိ်စ္၏ မူလသဘာ၀အေရာင္မွာ ျဖဴ၀ါေ ရာင္ ရွိပါသည္။ အေရာင္လွပေစရန္အတြက္ မုန္လာဥနီ (သို ့မဟုတ္) ၀ါလိေမၼာ္ေရာင္ထပ္ တရာပန္းေဖ်ာ္ရည္တို ့ျဖင့္ လဲ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ရာဇ၀င္မ်ား ထဲတြင္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၏ Cheddar Cheese ခ်ိစ္ျဖစ္ေပၚလာပံု ကို အတိအက်ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိေသာ္လဲဘဲ၊ ပံုျပင္ဒ ႑ာရီမ်ားအရ တစ္ေန ့ ေသာအခါတြင္ ႏို ့ညွစ္သမ တစ္ဦး သည္ လက္ဆြဲပံုးထဲတြင္ ႏြားႏို ့ အျပည့္ ထဲ့ျပီး၊ လွိဳဏ္ဂူထဲတြင္ ေလလံုေအာင္သိမ္းထားခဲ့ပါသည္။ ရက္အတန္ၾကာေသာအခါ တြင္၊ သူမသည္ ႏို ့ပံုးကိုယူရန္ျပန္လာေသာအခါ၊ ႏို ့သည္ အခဲပံုသ႑ာန္ ေျပာင္းလဲေန ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ဒိန္ခဲျဖစ္ေပၚလာပံုကို အမွတ္မထင္ သိရွိခဲ့ရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ၁၆-ရာစုႏွစ္ ေရာက္ေသာအခါတြင္ နည္းပညာမ်ားလဲ အထိုက္အေလ်ာက္ၾကြယ္၀လာျ ပီ ျဖစ္ရာ၊ ခ်ိစ္ထဲရွိ ပိုလွ်ံေသာေရဓာတ္ကို ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ခ်ိစ္အရသာ မယိုယြင္းဘဲ ၾကာရွည္ခံေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္လာပါသည္။ အဂၤလန္ ႏိုင္ငံလုပ္ Cheddar Cheese ကဲ့သို ့ပ င္ ျဗိတိန္၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္ ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံတို ့တြင္လဲ၊ သူ ့ကိုယ္ပိုင္ စတိုင္္ျဖင့္ ထုတ္လုပ္လွ်က္ရွိၾကရာ၊ ယခုအခါ ကမၻာေပၚတြင္ Cheddar Cheese အမ်ိဳးအ စားေပါင္း ၂၅၀-ေက်ာ္ ရွိေနပါျပီ။ ၄င္းတို ့အနက္ အဆီနဲ ေသာခ်ိစ္၊ မီးခိုးမႈိုင္းတိုက္၍ ျပဳလုပ္ေ သာ ခ်ိစ္၊ ၀ိုင္ (သို ့) သေဘၤာဒန္ ့သလြန္ ရနံ ့ပါေသာ ခ်ိစ္တို ့ကို လူၾကိဳက္မ်ားၾကပါသည္။
ယေန ့ ေစ်းကြက္ထဲတြင္ (က) ၂-လ မွ ၃-လ သက္တမ္းရွိေသာ ခ်ိစ္အေပ်ာ့၊ (ခ) အနဲင ယ္ ေပ်ာ့ေ သာ ခ်ိစ္ ႏွင့္ (ဂ) ၁- ႏွစ္ေက်ာ္သက္တမ္း ရွိေသာ ခ်ိစ္အမာဟူ၍ ၃-မ်ိဳး ရွိပါသည္။ Cheddar တို ့ကို အသားညွပ္ေပါင္မုန္ ့၊ စြပ္ျပဳတ္၊ ကိတ္မုန္ ့/ေပါင္မုန္ ့ဖုတ္ျခင္း၊ ဒိန္ခဲေခါက္ ဆြဲပြ ..စသည့္ဟင္းလ်ာမ်ားအျဖစ္ ေန ့လည္စာ စားသံုးေလ့ရွိၾကပါသည္။ ခ်ိစ္၏ အနံ ့အရ သာေပၚလြင္ေစရန္အတြက္၊ ဟင္းလ်ာမ်ား မစီမံခင္ နာရီ၀က္ေလာက္ၾကိဳတင္၍ ခ်ိစ္ကို ေရ ခဲေ သတၱာထဲမွ ထုတ္ထားသင့္ပါသည္။ ထို ့ျပင္ Cracker ႏွင့္ ေပါင္မုန္ ့တို ့တြင္ ခ်ိစ္သုတ္၍ လည္းေကာင္း၊ ပန္းသီး (သို ့မဟုတ္) သစ္ေတာ္သီး တို ့ျဖင့္ တြဲဖက္၍လည္းေကာင္း၊ စားၾက ပါသည္။
အထူးသျဖင့္ အတန္ငယ္ ေပ်ာ့ေသာခ်ိစ္ သည္ ဘီယာ (သို ့မဟုတ္) ၀ိုင္ တုိ ့ျဖင့္ အလြန္လိုက္ဖက္ညီလွပါသည္။ ဗဟုသုတအေနျဖင့္ စာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ားကို မွ်ေ၀ရပါလွွ်င္ ၁၈၄၀ ခုႏွစ္တြင္ ျဗိတိသွ် ဘုရင္မ Victoria သည္ ဂ်ာမန္မင္းသား Albert ႏွင့္ လက္ဆက္ေ သာ အခါ ေတာ္၀င္မိသားစု၀င္ စံုတြဲမ်ားအားလံုးကို မဂၤလာလက္ေဆာင္အျဖစ္ ေပးအပ္ႏိုင္ ရန္အတြက္ ျဗိတိသွ် လယ္သမားမ်ားသည္ ႏြားမအေကာင္ ေရ ၇၈၀ မွ ရရွိေသာ ႏို ့ျဖင့္ အေလးခ်ိန္ ၅၀၀-ဂရမ္ နီးပါးရွိတဲ့ အ၀ါေရာင္ဒိန္ခဲအမာတစ္မ်ိဳးျဖစ္ေသာ Cheddar ခ်ိစ္ ကို ဖန္တီးထုပ္လုပ္ခဲ့ သည္ဟု ေလ့လာမွတ္သားရပါသည္။ Cheshire Cheese သည္လဲ အဂၤ လန္ႏိုင္ငံ၏ အေက်ာ္ၾကားဆံုး ခ်ိစ္ တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။
သဘာ၀ ကဖန္တီးထားေသာ အငန္ ဓာတ္ စိမ့္၀င္ သည့္ စားက်က္ေျမေပၚတြင္ က်က္စား
(ေဆာင္းပါးရွင္...ေပါက္ေပါက္... ေရးသား မွ်ေ၀သည္)
