၁။ ဦးစားေပးျခင္း။ မိမိႏွင့္ အျခားသူ ႏွစ္ဦးအနက္ အျခားသူကို ဦးစားေပးရမည္။ တစ္ကိုယ္ေကာင္း မဆန္ရပါ။
၂။ မိန္းကေလးႏွင့္ေယာက္်ားေလးဆိုလွ်င္ မိန္းကေလးကို ဦးစားေပးပါ။
၃။ မည္သည့္ေနရာမဆို တန္းစီစနစ္က်င့္သံုးပါ။ မိမိကေနာက္မွေရာက္ပါလ်က္ ေရွ႕ကေရာက္ႏွင့္သူကို ေက်ာ္၍ အတင္းအဓမၼ အလုအယက္မယူပါႏွင့္။
၄။ ယဥ္ေက်းျခင္း။ ေျပာဆိုရာမွာ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕စြာေျပာဆိုပါ။ ဘယ္အခါမွ် အမူအရာမရိုင္းပ်ပါႏွင့္။ ရိုင္းပ်ျခင္းသည္မေကာင္းပါ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ျခင္းက ေကာင္းပါသည္။
၅။ လူႀကီးေရွ႕မွ ျဖတ္သြားလွ်င္ ဦးညြတ္၍ ရိုက်ိဳးေသာအမူအရာႏွင့္သြားပါ။ လူႀကီးေရွ႕မွ ျဖတ္ေျပး ျခင္းမ်ိဳး မလုပ္မိပါေစႏွင့္။ လူႀကီးကေခၚလွ်င္ ရိုေသစြာျပန္ထူးပါ။ ဘာလဲ ဘာလုပ္မလို႔လဲ စသည္ျဖင့္ မေျပာပါႏွင့္ “ခင္ဗ်ာ” “ရွင္” စသည္ျဖင့္ျပန္ထူးရပါမည္။
၆။ လူႀကီးမ်ားစကားေျပာေနလွ်င္ ၾကားျဖတ္၀င္မေျပာပါႏွင့္ မိမိအားေမးမွသာေျဖပါ၊ ေျပာပါ။ လူႀကီးမ်ား အိပ္စက္အနားယူေနလွ်င္၊ စကားေျပာေနလွ်င္၊ အလုပ္လုပ္ေနလွ်င္ ဆူဆူညံညံ မလုပ္သင့္ မလုပ္ရပါ။
၇။ မိမိအား သူတပါးကေျပာလွ်င္၊ ၾကည့္လွ်င္၊ လုပ္လွ်င္ မႀကိဳက္သည့္ ကိစၥမ်ားရွိသကဲ့သို႔၊ သူတစ္ပါး ကိုလည္း မေျပာသင့္၊ မၾကည့္သင့္၊ မလုပ္သင့္သည့္ ကိစၥ မွန္သမွ်ကို ကိုယ္ခ်င္းစာတရားထားရွိ၍ မလုပ္ပါႏွင့္။
ဂ။ တစ္ခုခုေပးလွ်င္၊ လုပ္ေပးလွ်င္ “ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ” “ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္” ဟုျပန္ေျပာ ရမည္။
၉။ မိမိအား တစ္ခုခုလုပ္ေပးေစလိုလွ်င္ “ေက်းဇူးျပဳၿပီးေတာ့” ဟူ၍ စကားပလႅင္ခံၿပီး ေျပာရပါမည္။
၁၀။ လူႀကီးကေမး၍ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ျပန္ေျဖသည့္အခါ “ဟုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်ာ” “ဟုတ္ကဲ့ပါရွင္” ဟု ေျပာရၿပီး၊
မဟုတ္မမွန္ေၾကာင္း အေျဖေပးလိုလွ်င္ “မဟုတ္ပါဘူးခင္ဗ်ာ” “မဟုတ္ပါဘူးရွင္” စသည္ျဖင့္ ေျပာရပါမည္။
၁၁။ ကတိေပးျခင္း = ကတိ တစ္ခုကို အလြယ္ႏွင့္ မေပးသင့္ပါ။ ေပးထားသည့္ ကတိ ကိုလည္း တည္ရန္ လိုပါသည္။ ကတိ မပ်က္ပါေစႏွင့္။ “မင္းမွာသစၥာ၊ လူမွာကတိ” ဟူ၍ ျမန္မာဆိုရိုးစကား ရွိသည္။
၁၂။ ညႊန္ျပျခင္း = တစ္ခုခု ညႊန္ျပလိုလွ်င္ လက္ညွိဳးထိုးျပႏိုင္ေသာ္လည္း၊ လူကို လက္ညွိဳးထိုးမျပပါႏွင့္ မေျပာပါႏွင့္။ ေျခေထာက္ႏွင့္လည္း ပစၥည္းတစ္ခုခုကို မညႊန္ျပပါႏွင့္ ရိုင္းပါသည္။
၁၃။ ၾကြား၀ါျခင္းႏွင့္အတင္းအဖ်င္း = ၾကြား၀ါ ေျပာဆိုျခင္း လံုး၀ေရွာင္ပါ။ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ အတင္းအဖ်င္းမေျပာပါႏွင့္။
၁၄။ ခိုက္ရန္ျဖစ္ျခင္း = ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားျခင္း လံုး၀မျပဳလုပ္ပါႏွင့္။ သင့္သင့္ျမတ္ျမတ္ေနပါ။ တည့္ေအာင္ ေနပါ။
၁၄။ နာမည္ဖ်က္ျခင္း = သူတစ္ပါး နာမည္ပ်က္ေအာင္မလုပ္ပါႏွင့္။ မိမိလည္း နာမည္မပ်က္ပါေစႏွင့္။ မိမိသာအနစ္နာခံလိုက္ပါ။ နာမည္လံုး၀ အပ်က္မခံပါႏွင့္။
၁၅။ လမ္းဦးစားေပးျခင္း = လူႀကီးမ်ားလာလွ်င္ လမ္းဖယ္ေပးပါ။ လူႀကီးက လမ္းဖယ္ေပးရလွ်င္ လူငယ္တို႔ ရိုင္းသြားပါလိမ့္မည္။
၁၆။ ကန္ေတာ့ပါဟုေျပာရျခင္း = အိပ္ေပ်ာ္ေနသူ၊ လဲေလ်ာင္းေနသူ ကို ေက်ာ္ခြ မသြားပါႏွင့္၊ မည္သို႔မွ် ေရွာင္သြား၍ မရလွ်င္ “ကန္ေတာ့ပါ” ဟူ၍ေျပာၿပီး ခြင့္ေတာင္းၿပီးမွ ေက်ာ္သြားပါ။ မေတာ္တဆ အျခားသူအား ထိခိုက္မိပါက “ကန္ေတာ့ပါ” ဟူ၍ေတာင္းပန္ပါ။
၁၇။ ၾကည့္ျခင္း = လူတစ္ေယာက္ကို အၾကာႀကီး စိုက္မၾကည့္ပါႏွင့္၊ ရိုင္းပါသည္၊ ရန္စသလိုျဖစ္ပါမည္။
၁၈။ ဦးေခါင္းကိုကိုင္ျခင္း = အျခားသူ၏ ဦးေခါင္းကို မကိုင္ပါႏွင့္၊ ျမန္မာမ်ားသည္ ဦးေခါင္းကို အထြဋ္အျမတ္ ထားပါသည္။
၁၉။ ေနထိုင္ျခင္း = လူႀကီးသူမမ်ားထက္ ျမင့္ေသာေနရာတြင္ မထိုင္ရပါ။ လူႀကီးမ်ားေရွ႕တြင္ ဒူးေထာင္ေပါင္ကား မျပဳလုပ္ရပါ။ ေခါင္းရင္းဖက္ ေျခထိုးမအိပ္ရပါ။ မိန္းကေလးမ်ားသည္ ေယာက္်ားေလးမ်ားထက္ ျမင့္ေသာ ေနရာ တြင္ မထိုင္ရပါ။
9/16/2012
ျမန္မာ့ လူမႈဆက္ဆံေရး ထံုးဓေလ့မ်ား
9/16/2012
Dim
